۱۳۸۹ دی ۱۶, پنجشنبه

اخلاق یهودی و مسیحی؛ 16 دی 89

اخلاق در انجیل متی:
یکی از منابع متی،‌ بی‌تردید انجیل مرقس بوده است. به همین جهت،‌ سبک اخلاقی انجیل متی شبیه سبک اخلاقی انجیل مرقس است. انجیل متی به دلیل مخاطبان خاصش،‌ کاملا یهودی نوشته شده است. در این انجیل، مخاطبان با مخاطبان مرقس فرق می‌کند؛ چون اینجا مخاطبان، یهودی‌اند.

اخلاق در انجیل متی (چنانکه در ادبیات اخلاق یهودی) بیشتر بر رفتار تأکید دارد تا بر فضیلت. اخلاق این انجیل بر دو پایه استوار است:

1. بصیرت (رویکرد اجتماعی): در دیدگاه متی، اخلاق از بصیرت آغاز می‌شود. متی تلاش می‌کند نقش آدم‌ها را در برقراری ملکوت تبیین کند.
2. تربیت (رویکرد فردی): تربیت، رکن اخلاق فردی است.

اخلاق متی همچنین مبتنی بر داوری است.

 

اخلاق در انجیل لوقا:
این کتاب را در کنار اعمال رسولان بررسی می‌کنیم؛ چون نویسنده‌ٔ این دو کتاب، یکی است. ویژگی‌های این کتاب:

1. همسانی مخاطبان یهودی و غیر یهودی: به همین دلیل خطابات عیسی مسیح را هم شامل یهودیان، هم غیر یهودیان می‌داند.

2. عمومیت: خطابات اخلاقی این کتاب، شامل همهٔ افراد جامعه است. یعنی هم به زاهدان و هم به باجگیران تعلق می‌گیرد.

3. دلسوزی از ستمدیدگان و محرومان: این انجیل، انسان را خیلی انسان می‌بیند و سعی می‌کند دردهای آن را درمان کند.

 

اخلاق در انجیل یوحنا:
آمیخته‌ای از نوشته‌های ادبی با محوریت الوهیت عیسی مسیح. ادبیات این کتاب،
غیر داستانی است. در این انجیل، بر خلاف انجیل‌های دیگر، دستورهای اخلاقی به صورت کاملا دستوری بیان می‌شوند.

 

جایگاه عیسی مسیح در اخلاق:
کلیسا: اخلاق همیشه بر محور عیسی می‌چرخد. امر خوب، امری است که عیسی به آن دستور داده و امر بد، چیزی است که مورد نهی عیسی قرار گرفته باشد. حتی تا پیش از نوشته شدن اناجیل هم اخلاق بر محور رفتار و گفتار عیسی مسیح می‌چرخید. به همین سبب است که انجیل‌نویسان تمام تلاش خود را می‌کردند که تصویری روشن از عیسی ارائه کنند.

تفسیرهایی که از اخلاق عیسی شده است:
1. او آورندهٔ اخلاقی جدید بود.
2. او مفسر اخلاق یهودی بود: خطابات اخلاقی او به نوع جدیدی از زیست اخلاقی و نگاه اخلاقی می‌انجامد.
3. عیسی با رفتار خود، محوریت اخلاق را از رفتار صرف به این تغییر داد که مردم نسبت به چیزی که هستند یا نیستند، مورد سؤال قرار می‌گیرند.

نکته:
همین که دربارهٔ اخلاق عیسی تفاسیر زیادی وجود دارد،‌ تأیید دیگری است بر اینکه عیسی در اخلاق مسیحی نقش محوری دارد.

عیسی مسیح علاوه بر این که آموزگار اخلاق بوده است، نمونهٔ کامل اخلاق نیز محسوب می‌شود. به همین سبب است که مسیحیان تلاش می‌کنند تشبه به مسیح پیدا کنند. این حرف نه تنها در اخلاق که حتی در برخی آیین‌های مسیحی هم دیده می‌شود. مثلا عشاء ربانی و غسل تعمید، برای افزایش مشابهت انجام می‌شود.

کتاب مسیح، نوشتهٔ یاسپرس، ترجمهٔ احمد سمیعی گیلانی، انتشارات خوارزمی

ویژگی‌های اخلاق عیسی:
- عیسی چیزی به اخلاق اضافه نکرد، چیزی هم کم نکرد و فقط نوع جدیدی از اطاعت را تصویر کرد. او اطاعت را از اطاعت مکانیکی به اطاعت روحانی و مبتنی بر شعور انسانی تغییر داد.
- عیسی در کنار التزام به شریعت، روح حاکم بر آن‌ها را مورد توجه قرار می‌دهد.
- مبدأ همهٔ احکام الهی، محبت خدا به انسان است.
- تقوی و اطاعت خشک، به تنهایی کافی نیست.
- گناه، در کج‌رفتاری خلاصه نمی‌شود. آنکه در دل خطا می‌کند هم خطاکار است.
- التزام به شریعت موسوی برای رستگاری آدمی کافی نیست.

جلسهٔ آینده، روز سه‌شنبه هفتهٔ آینده ساعت 4 بعد از ظهر بعد از کلاس دکتر لک‌زایی برگزار می‌شود.

۱ نظر:

حسام مشفق گفت...

سلام اگر افتخار بدهید از وبلاگ بنده هم دیدن کنید.
نظرات شما برای بهتر شدن مطالب وبلاگ حتما مؤثر است
با تشکر